काशीच्या मणिकर्णिका घाटावर चिता शांत झाल्यावर मुखाग्नी देणारा व्यक्ती चितेच्या भस्मावर ९४ लिहितो. ही गोष्ट सर्वांना माहीत नसते. फक्त खरेखुरे बनारसी लोक किंवा आजूबाजूचे लोकच ही परंपरा जाणतात. बाहेरून आलेले शवदाह करणारे लोक हे जाणत नाहीत.जीवनाचे शतपथ म्हणजे १०० शुभकर्मे असतात. १०० शुभकर्म करणाऱ्या व्यक्तीला मृत्यूनंतर पुढचा जन्म त्या कर्मांच्या आधारावर शुभ किंवा अशुभ मिळतो. त्यापैकी ९४ कर्म मनुष्याच्या अधीन असतात. ती तो करू शकतो. परंतु ६ कर्मांचे फळ ब्रह्मदेवाच्या अधीन असते.हानि–लाभ, जीवन–मरण, यश–अपयश ही ६ कर्मे विधीच्या नियंत्रणात असतात. म्हणून चितेसोबत तुझे ९४ कर्म भस्म झाले, आता पुढील ६ कर्मेच तुझ्यासाठी नवीन जीवनाची निर्मिती करतील. म्हणूनच १०० – ६ = ९४ असे लिहिले जाते.गीतेतही सांगितले आहे की मृत्यूनंतर मन पाच ज्ञानेद्रियांना घेऊन पुढे जाते. म्हणजेच संख्या ६ होते – मन आणि पाच ज्ञानेंद्रिये. पुढचा जन्म कोणत्या देशात, कुठे आणि कोणत्या लोकांमध्ये होईल हे निसर्गाव्यतिरिक्त कोणी सांगू शकत नाही. म्हणून ९४ कर्मे भस्म होतात आणि ६ सोबत जातात.विदा प्रवासी, तुझे ६ कर्म तुझ्यासोबत आहेत.आता या १०० शुभकर्मांची सविस्तर यादी दिली आहे. ही जीवनाला धर्म आणि सत्कर्मांच्या दिशेने घेऊन जाते आणि तुझ्या जीवनात सत्कर्म करण्याची प्रेरणा देईल.१०० शुभकर्मांची गणनाधर्म आणि नैतिकतेची कर्मे१. सत्य बोलणे२. अहिंसा पाळणे३. चोरी न करणे४. लोभ टाळणे५. क्रोधावर नियंत्रण ठेवणे६. क्षमा करणे७. दयाभाव ठेवणे८. इतरांना मदत करणे९. दान देणे (अन्न, वस्त्र, धन)१०. गुरूची सेवा करणे११. आई–वडिलांचा सन्मान करणे१२. अतिथी सत्कार१३. धर्मग्रंथांचे अध्ययन१४. वेद आणि शास्त्रांचा अभ्यास१५. तीर्थयात्रा करणे१६. यज्ञ व हवन करणे१७. मंदिरात पूजा–अर्चना करणे१८. पवित्र नद्यांमध्ये स्नान करणे१९. संयम व ब्रह्मचर्याचे पालन करणे२०. नियमित ध्यान आणि योग करणेसामाजिक आणि कौटुंबिक कर्मे२१. कुटुंबाचे पालन–पोषण२२. मुलांना चांगले शिक्षण देणे२३. गरीबांना अन्न देणे२४. रोग्यांची सेवा करणे२५. अनाथांची मदत करणे२६. वृद्धांचा सन्मान करणे२७. समाजात शांती स्थापन करणे२८. खोट्या वादविवादापासून दूर राहणे२९. इतरांची निंदा न करणे३०. सत्य आणि न्यायाचे समर्थन करणे३१. परोपकार करणे३२. सामाजिक कार्यात भाग घेणे३३. पर्यावरणाचे रक्षण करणे३४. वृक्षारोपण करणे३५. जलसंवर्धन करणे३६. पशुपक्ष्यांचे रक्षण करणे३७. सामाजिक ऐक्य वाढवणे३८. इतरांना प्रेरित करणे३९. दुर्बल घटकांचा उत्थान करणे४०. धर्मप्रसारात सहकार्य करणेआध्यात्मिक आणि वैयक्तिक कर्मे४१. नियमित जप करणे४२. भगवानाचे स्मरण करणे४३. प्राणायाम करणे४४. आत्मचिंतन करणे४५. मन शुद्ध ठेवणे४६. इंद्रियांवर नियंत्रण ठेवणे४७. लोभाचा त्याग करणे४८. मोह–मायेपासून दूर राहणे४९. साधे जीवन जगणे५०. स्वाध्याय करणे५१. संतांचे सहवास घेणे५२. सत्संगात सहभागी होणे५३. भक्तीत लीन होणे५४. कर्मफळ भगवानाला समर्पित करणे५५. तृष्णेचा त्याग करणे५६. ईर्ष्या टाळणे५७. शांतीचा प्रसार करणे५८. आत्मविश्वास राखणे५९. इतरांशी उदार राहणे६०. सकारात्मक विचार ठेवणेसेवा आणि दानाची कर्मे६१. भुकेल्यांना अन्न देणे६२. नग्नांना वस्त्र देणे६३. बेघरांना आसरा देणे६४. शिक्षणासाठी दान करणे६५. उपचारासाठी मदत करणे६६. धार्मिक स्थळांची निर्मिती करणे६७. गायींची सेवा करणे६८. प्राण्यांना चारा देणे६९. जलाशयांची स्वच्छता करणे७०. रस्त्यांची निर्मिती करणे७१. यात्रेकरूंकरिता निवास बांधणे७२. शाळांना मदत करणे७३. वाचनालय सुरू करणे७४. धार्मिक उत्सवांत सहकार्य करणे७५. गरीबांसाठी मोफत अन्नदान७६. वस्त्रदान७७. औषधदान७८. विद्यादान७९. कन्यादान८०. भूमिदाननैतिक आणि मानवी कर्मे८१. विश्वासघात न करणे८२. वचन पाळणे८३. कर्तव्यनिष्ठ राहणे८४. वेळेचे पालन करणे८५. धैर्य राखणे८६. इतरांच्या भावनांचा सन्मान करणे८७. सत्यासाठी संघर्ष करणे८८. अन्यायाविरुद्ध आवाज उठवणे८९. दुःखितांचे अश्रू पुसणे९०. मुलांना नैतिक शिक्षण देणे९१. निसर्गाबद्दल कृतज्ञता ठेवणे९२. इतरांना प्रोत्साहन देणे९३. मन–वचन–कर्म शुद्ध ठेवणे९४. जीवनात संतुलन राखणेविधीच्या अधीन असलेली ६ कर्मे९५. हानि९६. लाभ९७. जीवन९८. मरण९९. यश१००. अपयश९४ कर्मे मनुष्याच्या अधीनवरील यादीतील १ ते ९४ पर्यंतची कर्मे मनुष्य स्वतःच्या विवेक, इच्छाशक्ती आणि प्रयत्नांद्वारे करू शकतो. ही धर्म, सत्य आणि नैतिकतेवर आधारित असून जीवनाला सार्थक बनवतात.६ कर्मे विधीच्या अधीनशेवटची ६ कर्मे (हानि, लाभ, जीवन, मरण, यश, अपयश) मनुष्याच्या नियंत्रणाबाहेर आहेत. ती भाग्य, निसर्ग किंवा परमेश्वराच्या इच्छेनुसार घडतात. 🙏आपली जीवन तत्वे माणसाच्या आयुष्याचा सखोल अभ्यास करून तयार केली आहेत. #समीर_गुप्ते_यांचे_मुखपुस्तिकेवरुन_साभार